In het kader van de herdenking van 80 jaar bevrijding nodigt het Davidsfonds u uit op een reeks lezingen die de verschillende facetten van WO II belichten. Voor de eerste lezing is professor van Goethem de gastspreker.1942 is het kantelpunt van de Tweede Wereldoorlog. Vanaf november lijden de nazi's zware nederlagen. Overal in het Westen, van Londen tot Washington, veranderen overheden en hun ambtenaren de politiek.Zo ook in Antwerpen.
I
Herman Van Goethem wekt dit cruciale jaar weer tot leven. Hij schrijft een beklemmende kroniek van het dagelijkse leven in de havenstad. De Joden zinken er weg in armoede en wachten af. Het stadsbestuur collaboreert ijverig met de bezetter. De politie komt steeds meer in de greep van een ruige Nieuwe Orde, en vanaf augustus worden de Joden ook massaal gedeporteerd. Cruciaal is de internationale context van oorverdovende stilte en slepende onzekerheid.
Het jaar van de stilte is niet zomaar de reconstructie van een vergeten oorlogsjaar. Het biedt een nieuw verklaringsmodel over de Tweede Wereldoorlog, een model dat vragen oproept die veel verder reiken dan het inktzwarte 1942. Op de achtergrond van dit verhaal beschrijft Van Goethem zijn zoektocht naar het verleden, naar de verwerking en ontkenning van wat toen kon gebeuren.
Na het verschijnen van zijn boek in 2019 heeft hij verder opzoekingswerk gedaan en in een nieuwe, herwerkte uitgave, komen nog nieuwe inzichten aan bod.
Herman Van Goethem is jurist en historicus. Als gewoon hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen doceerde hij er onder meer de politieke geschiedenis van België. Als curator bouwde hij mee Kazerne Dossin – Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten uit. Nadien werd hij rector van de UA, functie die hij tot voor kort uitoefende.
